Артритисот е една од најчестите хронични заболувања, а жените се засегнати почесто од мажите. Според Фондацијата за артритис, терминот опфаќа повеќе од сто различни форми на артритис и сродни болести.
Иако артритисот често се поврзува со стареењето, може да влијае на луѓе од сите возрасти. И повеќе од една третина од луѓето што живеат со оваа состојба велат дека тоа им пречи на способноста да работат и да уживаат во животот. И покрај неговата распространетост, постојат многу заблуди за артритисот, што доведува до забуна околу неговите причини, третмани и стратегии за управување. Еве што треба да знаете, пишува Miss7.
Мит 1: Артритисот ги погодува само постарите лица
„Иако артритисот може да изгледа почест кај постарата популација, тој сигурно не е ограничен на одредена возрасна група и може да влијае на луѓе од која било возраст“,објасни диететичарката Сара Шлихтер за Eating Well. Иако е вистина дека остеоартритисот е почест кај постарите лица поради абење на зглобовите, артритисот не препознава возраст. Состојби како ревматоиден артритис, јувенилен идиопатски артритис и псоријатичен артритис може да се развијат кај помлади возрасни, па дури и кај деца. Вистина е дека генетиката, инфекциите, повредите и животните навики можат да го зголемат ризикот од развој на болеста, без оглед на вашата возраст.
Мит 2: Крцкањето на зглобовите предизвикува артритис
Веројатно сте биле предупредени дека крцкањето на зглобовите може да доведе до артритис. Сепак, овој распространет мит веројатно произлегува од звукот на крцкање, кој некои може да го протолкуваат како штетен за вашите зглобови. Иако нема обемно истражување на оваа тема, неколку студии не пронајдоа врска помеѓу крцкањето на зглобовите и развојот на артритис. Наместо тоа, се верува дека звукот доаѓа од ослободувањето на меурчиња гас во синовијалната течност што ги перничињата на вашите зглобови, а не од триењето на вашите коски едни од други. Иако крцкањето на зглобовите може да биде досадно за оние околу вас, тоа не е штетно за вашите зглобови и нема да доведе до артритис.
Мит 3: Вежбањето го влошува артритисот
За оние кои живеат со артритис, стравот од влошување на болката или оштетувањето на зглобовите честопати значи дека ќе бидат помалку физички активни. Сепак, седечкиот начин на живот всушност може да ги влоши симптомите на артритис со текот на времето. „Физичката активност, движењето, секако до максимум болка или сила, може да обезбеди подобра подвижност и психолошки ефект, така што заболениот не го губи моралот (не губи срце), туку се бори и не се предава на болеста, која за жал е сè уште најчеста. Во исто време, пропишаната терапија со лекови никогаш не треба да се занемарува“, изјави Ненад Хорват, претседател на Здружението „Ремисија“.
Истражувањата покажуваат дека вежбањето може да биде корисно бидејќи ги зајакнува мускулите околу зглобовите, ја подобрува флексибилноста и го намалува воспалението. Исто така, може да спречи распаѓање на 'рскавицата и да ја намали болката и вкочанетоста во зглобовите. Вежбите со низок интензитет како што се одење, возење велосипед или користење елиптичен тренажер можат да бидат корисни. Меѓутоа, ако имате артритис, разговарајте со вашиот лекар или физиотерапевт пред да започнете каква било програма за вежбање. Тие можат да ви помогнат да го одредите најдобриот вид физичка активност за вашите уникатни потреби.
Мит 4: Сите видови артритис се исти
Артритисот често се третира како единствена состојба. Сепак, тоа е општ термин за низа нарушувања што влијаат на зглобовите. Двата најчести типа – остеоартритис и ревматоиден артритис – имаат различни причини и опции за третман. Остеоартритисот е најчестиот вид артритис, кој се карактеризира со прогресивно распаѓање на зглобното ткиво со текот на времето. Иако точната причина е непозната, може да ги оштети 'рскавицата, тетивите, лигаментите, коските и друго. Спротивно на тоа, ревматоидниот артритис е автоимуно нарушување во кое имунолошкиот систем погрешно ги напаѓа зглобовите. Ова може да предизвика воспаление и оштетување на зглобовите, што може да доведе до болка, вкочанетост и оток. Ако имате болки во зглобовите, посетете го вашиот лекар за правилна дијагноза. Разбирањето на причините и третманите за вашиот специфичен вид артритис е клучно за подобро управување со вашиот артритис.
Мит 5: Не можете да направите ништо во врска со артритисот
Иако артритисот е хронична состојба што не може да се излечи, постојат многу стратегии што можат да ви помогнат да ги управувате вашите симптоми и да го подобрите квалитетот на вашиот живот, вклучително и промени во исхраната. „Исхраната може да влијае на симптомите на артритис, а фокусирањето на антиинфламаторна храна како морска храна, овошје и зеленчук, па дури и одредени додатоци, може да помогне во ублажување на симптомите“, додаде Шлихтер. Иако не постои единствена диета дизајнирана за ублажување на симптомите на артритис, медитеранската диета може да биде најдобрата. Тоа е затоа што е полн со антиинфламаторна храна како што се масна риба, овошје, зеленчук, јаткасти плодови и семки. Истражувањата сугерираат дека може да биде особено корисен за ревматоиден артритис.
Стратегии за справување со артритис
Ако живеете со артритис, еве неколку стратегии засновани на докази кои можат да помогнат во намалувањето на болката:
• Вклучете вежби со низок интензитет како пливање, возење велосипед или одење во вашата дневна рутина за подобрување на здравјето и подвижноста на зглобовите.
• Јадете антиинфламаторна исхрана што вклучува храна како овошје, зеленчук, јаткасти плодови, семки, интегрални житарки, мешунки и масна риба.
• Прекумерната тежина врши притисок врз вашите зглобови, што може да ги истроши со текот на времето. Контролирањето на вашата тежина може да помогне во ублажување на овој притисок и болката што доаѓа со него.
• Животот со хронична здравствена состојба како што е артритисот може да биде стресен. Врската е толку силна што студиите откриле дека луѓето со ревматоиден артритис често доживуваат зголемени симптоми кога се под стрес. Вклучувањето на научно поткрепени техники за управување со стресот како што се внимателност, медитација и терапија може да ви помогне да го смирите вашиот ум, а можеби и вашите симптоми.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
