Коосновачот на Википедија, Лери Сангер, денеска ги повика Елон Маск и Одделот за владина ефикасност (DOGE) да истражат дали владините актери се инфилтрирале во онлајн енциклопедијата.
Во објава на Твитер, тој го повика Маск да истражи дали владините службеници биле „платени да уредуваат, следат, ажурираат, лобираат“ на оваа страница, пишува Fox News.
Илон Маск, сопственикот на социјалната мрежа X (Твитер) ја обвини онлајн енциклопедијата дека ја поддржува левицата и дека е алатка за пропаганда. На крајот на декември 2024 година, на платформата X, ги повикуваше своите следбеници да не донираат пари за Википедиа, и да протестираат против наводното лево одведување на страницата, опишана како „Wokepedia“.
Коосновачот на Википедиа Сангер, кој ја напушти онлајн енциклопедијата во 2002 година, почна да ја критикува страницата три години подоцна за нејзината наводна левичарска пристрасност и тврди дека Википедија одамна ја напуштила својата политика на неутралност.
„Неутралноста значи дека не можете да кажете каква позиција зазема личноста (пишувајќи) на оваа тема. Речиси ниту една статија на Википедија денес не е на тоа ниво“, изјави тој за американските медиуми.
Тој рече дека ако се напише страница на Википедија за републикански кандидат, може да се прочита „се најлошо“, додека тврди дека спротивното важи за демократите, вклучувајќи ги Хилари Клинтон и Барак Обама.
Сангер рече дека има докази кои покренуваат прашања за потенцијалното владино влијание на веб-страницата и предупреди дека страницата може да биде под влијание и на странски актери од Русија и Кина.
Извештајот објавен од Асошиејтед прес открива дека Мајкрософт се обидел да му плати на блогер да уредува технички напис за отворен код на бесплатната веб-енциклопедија Википедија. Иако Microsoft очигледно отиде во погрешна насока во овој случај, приказната нагласува некои прашања за оваа енциклопедија и начинот на кој таа објавува информации.
Сангер за Индепендент изјави:
На Википедија има компании кои ангажираат платени писатели и уредници да влезат и да менуваат статии.
„Можеби има некој начин да функционира таков систем, но не ако играчите кои се вклучени и кои се платени, не се идентификуваат по име - тие всушност треба да бидат идентификувани по име и да кажат „ние ја претставуваме оваа фирма“ ако се официјално регистрирани во некој вид фирма за уредување на Википедија“, рече тој.
„Но, тие не мора да го прават тоа затоа што нема потреба за вистински имиња. Како што велам, тоа е многу сложен вид на игра... има секакви трикови што луѓето можат да ги играат за да ја добијат играта“, додаде тој.
Тој предупреди дека „Википедија сега е позната кај сите дека има големо влијание во светот. Значи, зад сцената се игра многу голема, гадна, сложена игра за да се натера статијата да го каже она што некој сака да го прикаже“.
Како почна а каде е сега Википедиа
Википедија беше главно неутрална во првите години, но до 2006 година, вели Сангер, таа почна да се префрла кон „левичарска пропаганда“.
Во 2007 година, медиумскиот научник Итан Цукерман, со силни врски со мрежата на Џорџ Сорос, се приклучи на одборот на Фондацијата Викимедија.
Мелиса Хејгеман, висок менаџер во Фондацијата Отворено општество (OSF) на Сорос, се приклучи на одборот во 2015 година. Во 2018 година, издавачот на Википедија, Викимедија, јавно ја пофали донацијата од 2 милиони долари од Сорос.
Фондацијата Викимедија поседува 100 милиони долари, финансирани од Амазон, Гугл, Аркадија и Сорос. Фондацијата Маск е единствениот голем нелиберален донатор кој потоа се повлекол и повика донаторите да запрат да донираат пари во Википедиа која практично и нема трошоци бидејќи според издавачот ја пишувале волонтери, а “целата содржина на Википедиа може да се собере во меморијата на еден мобилен телефон“
Stop donating to Wokepedia until they restore balance to their editing authority https://t.co/sHjnFTtN5y
— Elon Musk (@elonmusk) December 24, 2024
Фондот наводно е управуван од Фондацијата Tides, позната по поддршката на левичарските групи како Black Lives Matter.
Извештајот од јануари 2024 година на Институтот Менхетен покажа дека Википедија ги системски ги поврзува десничарските личности со повеќе негативни информации и коментари отколку левичарите.
Доверливите извори на Википедија вклучуваат левичарски групи како што се Amnesty International, B'Tselem и Southern Poverty Law Center.
Самата Википедија признава дека е „склона кон кршење на неутралноста“ поради системска уредувачка пристрасност.
Коосновачот на Википедиа, Сангер, му изјави на американскиот новинар Глен Гринвалд во 2023 година дека „американскиот либерален естаблишмент и разузнавачката заедница“ ја користат Википедија за информативна војна.
Њузвик (Newsweek) во декември 2024-та објави:
Во својата првична објава, сметката Libs of TikTok, која ја води активистката Чаја Раичик и има над 3,9 милиони следбеници, рече: „Годишниот извештај за буџетот на Википедија од 2023-2024 година открива дека тие потрошиле над 50 милиони долари од нивниот вкупен буџет од 177 милиони долари за афирмација на левичарските политики различност, и инклузивност (*политики и идеологии познати како афирмација на бесполовност или “третошол“, менување пол и специјални заштити за припадници на тие процеси)
Во својата објава го пркажаа ова со графикон снимен од извештајот за буџетот на Википедија за 2023-2024 година, кој ги расчленува нивните вкупни трошоци од 177 милиони долари помеѓу 86,1 милиони долари за инфраструктура, 31,2 милиони долари за капитал, 20,5 милиони долари за безбедност и вклучување и 39,2 милиони долари за ефективност.
Во јануари 2024 година, Дејвид Розадо, вонреден професор по компјутерска наука во политехниката Отаго во Нов Зеланд, објави студија која покажа: „Википедија имаше поголема склоност негативно да ги прикажува личностите наклонети кон на десничарската политика отколку нивните колеги наклонети кон левата страна“, пишува Њузвик.
Одговарајќи на објавата на Libs of TikTok за трошењето на Википедија на X, Алекс Гинсберг, докторски истражувач во Финска, напиша: „Верував дека Википедија е пристрасна поради левичарските активисти кои уредуваа написи на координиран начин, и често се шегував дека тоа е Wokepedia. реалност“.
„Woke“ е левичарско движење и термин кој се односува на барање посебни права во однос на расизам, сексизам, хомофобија, трансфобија... и како многу широко и непрецизно дефиниран термин често се користи за напад врз политички неистомисленици ставајќи безмалку секоја изјава, политика или став различен од крајните левичари во категорија “дискриминација на наведените категории“ и се користи за јавни пресметки и дисквалификации на идеологиите, ставовите и политиките блиски до десничарите или полотички неутралните лица.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
