Водичи за преживување, складирање залихи и вежби за масовна евакуација – Европа очигледно брзо развива стратегии за да ги подготви своите граѓани за растечката закана од конфликт.
Голем број европски земји објавија сериозни насоки во последниве месеци, замислувајќи ги секојдневните простори како гаражи и подземни станици како идни бункери, истовремено нагласувајќи ја психолошката издржливост на населението.
Главната порака што ја испраќаат земјите е потребата од промена на менталитетот - да се префрли на „воен менталитет“.
Како што рече генералниот секретар на НАТО Марк Руте на безбедносен состанок во Брисел во декември: „Време е да се префрлиме на воен начин на размислување“.
Пораката доаѓа во време на зголемена загриженост меѓу европските лидери поради можноста рускиот претседател Владимир Путин, охрабрен од воената ситуација во Украина, да одлучи да се движи понатаму на запад.
Во исто време, традиционалниот европски сојузник - САД - зазема се пооддалечена позиција за европската безбедност, што предизвикува сомнеж дали САД навистина ќе интервенираат во случај на напад врз членка на НАТО.
Останува прашањето - колку се ефективни овие мерки и дали граѓаните сериозно ќе ги сфатат упатствата?
„Влезете внатре, затворете ги прозорците и вратите“
Европската комисија ги повика сите граѓани да складираат храна и основни потреби во своите домаќинства најмалку 72 часа во случај на криза. Во упатствата објавени во март, акцентот беше ставен на создавање култура на „отпорност“ и „подготвеност“.
Некои земји, исто така, воведоа свои протоколи за вонредни ситуации, вклучително и вооружени конфликти.
Во јуни минатата година, Германија ја ажурираше Општата рамковна директива за одбрана, која предвидува речиси целосна промена во секојдневниот живот на граѓаните во случај на војна.
Во Шведска, прирачникот „Ако има криза или војна“ е дистрибуиран до милиони домаќинства, кој дава упатства како да се постапи во случај на вонредна состојба. Во брошурата се наведува дека во случај на војна ќе се активира надворешен систем за предупредување кој покрива поголем дел од територијата на земјата.
Се советува: „Влезете во куќата, затворете ги сите прозорци и врати, исклучете ја вентилацијата ако е можно“.
На Швеѓаните им се даваат и посебни упатства во случај на нуклеарен напад: да бараат засолниште како во воздушен напад, нагласувајќи дека засолништата за цивилна заштита нудат најдобра заштита. Исто така, се наведува:
„Нивото на радијација значително се намалува по неколку дена“.
Финска: Отпорноста како начин на живот
За Финска, земја со најдолга копнена граница со Русија (1.340 км), одбраната на државниот суверенитет е длабоко вкоренета во колективната свест. Од 1950-тите, изградбата на засолништа под станбени згради и канцеларии е законски потребна во земјата.
Финска, по една деценија воена неутралност, влезе во НАТО во 2023 година, но веќе по руската инвазија на Украина во 2022 година, ги забрза сопствените подготовки за можни конфликти.
Според владините бројки, земјата има 50.500 засолништа - доволно за 4,8 милиони луѓе во земја со околу 5,6 милиони жители.
Во ноември, Министерството за внатрешни работи издаде ново упатство кое ги покрива подготовките за долги прекини на електрична енергија, прекини на водата и комуникациите, екстремни временски услови и потенцијален воен конфликт.
Од друга страна, земјите како Португалија, Италија или Велика Британија поинаку ги перцепираат опасностите.
Италија е повеќе фокусирана на нестабилноста во соседните земји на југ, додека Британците, чиј архипелаг последен пат беше нападнат во 1066 година, многу помалку ја чувствуваат заканата од Русија.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
