Американскиот претседател Доналд Трамп како што вети објави материјали поврзани со атентатот на поранешниот претседател Џон Кенеди за да го исполни своето предизборно ветување за поголема транспарентност за кобниот настан во Тексас.
Првата серија електронски копии од документите се појави на веб-страницата на Националниот архив на САД, а повеќе од 80.000 се очекува да бидат објавени откако адвокатите на Министерството за правда со часови ги просејуваа.
Што има во документите?
Електронските документи, вклучително и претходно доверливата кореспонденција, нудат поглед на атмосферата на страв што ги карактеризирале американските односи со Советскиот Сојуз кратко по кубанската ракетна криза во 1962 година, која речиси доведе до нуклеарна војна.
Објавувањето на документите најверојатно ќе ги заинтригира луѓето кои долго време биле фасцинирани од драматичниот период во историјата, атентатот и самиот Кенеди.
Многу од документите се однесуваат на работата на инспекторите кои се обиделе да дознаат повеќе за времето поминато во Советскиот Сојуз, атентаторот Ли Харви Освалд и да ги следат неговите движења во месеците пред атентатот на Кенеди во Далас на 22 ноември 1963 година.
Нема отстапувања од официјалната верзија на настаните
Првичниот преглед на материјалот не покажува отстапување од официјалната верзија на настаните.
Џек Шлосберг, внукот на ЏФК, вчера на социјалната платформа Х напиша: „Администрацијата на Трамп не предупреди никого во семејството на претседателот Кенеди за ослободувањето“.
„Не очекувам нови откритија“
Фредерик Логевал, професор по историја на Харвард, кој напиша книга за ЏФК, изјави за Ројтерс дека новите документи би можеле да ја комплетираат сликата за атентатот.
„Важно е кога ја добивате целата документација, идеално во нецензурирана форма. Но, не очекувам драматични нови откритија кои суштински ќе го променат нашето разбирање за настаните“, напиша тој.
Еден документ, насловен како „Тајна“, е интервју со Ли Вигрен, службеник на ЦИА, спроведено од истражител на Комисијата Ворен за недоследности во материјалите што Стејт департментот и ЦИА ѝ ги дале на комисијата за браковите меѓу советски жени и американски мажи.
Атентаторот во моментот на убиството бил во брак со советски државјанин.
Освалд бил оженет со советската државјанка Марина Освалд во времето на атентатот.
Документите на Министерството за одбрана од 1963 година се однесуваат на Студената војна од раните 1960-ти и активностите на Соединетите Држави во Латинска Америка, каде што тие се обидоа да ја потиснат поддршката на кубанскиот лидер Фидел Кастро за комунистичките сили во други земји.
Објавените документи сугерираат дека Кастро нема да оди толку далеку што ќе предизвика војна со САД или да ги ескалира тензиите до точка „што сериозно и веднаш би го загрозила режимот на Кастро“
„Се чини поверојатно дека Кастро би можел да ја зголеми својата поддршка за субверзивните сили во Латинска Америка“, се наведува во документот.
Документ од јануари 1962 година открива детали за строго доверлив проект наречен Операција Мангус, или поедноставно „Кубанскиот проект“, кој беше кампања на тајни операции и саботажи на ЦИА насочени против Куба, овластени од Кенеди во 1961 година со цел да се собори режимот на Кастро.
Трамп потпиша извршна наредба за објавување документи набргу по преземањето на функцијата во јануари, а американското Федерално истражно биро (ФБИ) пронајде илјадници нови документи поврзани со атентатот на Кенеди во Далас.
„Максимална транспарентност“
Во брзање да се спроведе наредбата на Трамп, американското Министерство за правда нареди дел од своите адвокати кои се занимаваат со чувствителни прашања за националната безбедност итно да ги разгледаат материјалите за атентатот, се вели во е-пошта испратена во понеделникот вечерта и видена од Ројтерс.
„Претседателот Трамп воведува нова ера на максимална транспарентност“, рече американскиот директор за национално разузнавање Тулси Габард на социјалната платформа Х.
Алис Л. Џорџ, историчар кој напиша книга за атентатот на Кенеди, рече дека американската љубопитност за атентатот и прашањата за транспарентноста на владата придонесуваат за „чувството дека мора да има важни докази скриени меѓу овие документи“.
Но, таа рече дека е малку веројатно дека владините документи ќе ги решат прашањата што луѓето сè уште ги имаат. „Мислам дека може да има повеќе објавувања на документи“, рече таа.
„Навистина се сомневам дека ќе вклучат некои големи откритија. Извештајот на Комисијата на Ворен е добро направен, но тој беше направен во време кога многу од клучните играчи сè уште беа живи. Многу е потешко да се најде вистината кога повеќето од инволвираните луѓе се мртви.
Убиството на Кенеди му се припишува само на едно лице, Освалд. Министерството за правда и другите федерални владини агенции го потврдија овој заклучок во следните децении.
„Луѓето кои очекуваат големи работи ќе бидат разочарани“
Но, анкетите покажуваат дека многу Американци веруваат дека неговата смрт е резултат на заговор.
Експертите се сомневаат дека новите информации ќе ги променат фактите дека Ли Харви Освалд го застрелал Кенеди од прозорецот на магацинот за училишни книги додека претседателската поворка минувала низ Дили Плаза во Далас
„Луѓето кои очекуваат големи работи речиси сигурно ќе бидат разочарани“, рече Лари Сабато, директор на Центарот за политика на Универзитетот во Вирџинија, кој напиша книга за атентатот.
Дали ЦИА знаела за патувањата на Освалд во советската амбасада?
Тој рече дека некои од страниците може едноставно да бидат препечатени материјали од претходно достапни материјали со неколку зборови цензурирани. Едно откритие што може да го содржат документите е дека ЦИА била повеќе свесна за Освалд отколку што претходно се тврдеше.
Имено, остануваат прашањата дали ЦИА знаела за патувањата на Освалд во Мексико Сити шест недели пред атентатот. За време на ова патување, Освалд ја посети советската амбасада.
Трамп, исто така, вети дека ќе објави документи за убиството на активистот за граѓански права Мартин Лутер Кинг помладиот. и сенаторот Роберт Кенеди, убиен во 1968 година. Претседателот дозволи дополнително време да го планира нивното ослободување „Луѓето го чекаа ова со децении“, рече Трамп.
„Ќе биде многу интересно“, додаде тој.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
