Кому Алтернатива за Германија (АфД) му го должи својот успех?
Зошто Унијата (ЦДУ/ЦСУ) не профитираше повеќе од падот на коалицијата „Семафор“?
Дали Социјалдемократската партија (СПД) би постигнала повеќе со Борис Писториус како кандидат?
И како дојде до изненадувањето со Левица?
Истражувањето на институтот Infratest dimap дава одговори, пишува ARD.
Германците сакаат промена во политиката – тоа е јасен заклучок од изборите во Бундестагот. Тоа не е чудно, со оглед на катастрофалната оценка на претходната власт. Само 17 отсто од граѓаните се задоволни од нејзината работа, што е негативен рекорд.
Сепак, најголемата опозициска партија не успеа да ги искористи сите придобивки.
Според проценките во 20 часот синоќа, ЦДУ е убедливо најсилната политичка сила со 28,6 отсто од гласовите. Гласачите во голема мера и веруваат дека ќе ги реши клучните проблеми во Германија.
Сепак, не може да се каже дека постигна звучна победа.
Ова е втор најлош изборен учинок во нејзината историја - иако е далеку подобар од рекордното ниско ниво од 24,2 проценти во 2021 година, а е далеку од 41,5 проценти што ги освои во 2013 година под Ангела Меркел.
Зошто Унија не е посилна?
Анализите на Инфратест димап укажуваат на тоа дека станува збор за комбинација од неколку фактори: неизвесност поради тешката состојба во земјата, наследството од ерата на Меркел, грешки во актуелното раководство на ЦДУ и ЦСУ, но и конкуренција од десницата.
Унија се обвинува за миграциската политика
Еден од клучните фактори е големиот број бегалци во Германија – тема која ги носи последиците од одлуките донесени во времето на Ангела Меркел. Нејзините политики ја позиционираа ЦДУ повеќе кон политичкиот центар отколку што е случај денес.
Дали некој го гледа големиот број мигранти како проблем или не, во голема мера зависи од нивната политичка ориентација: речиси сите гласачи на АфД веруваат дека тоа е проблем, додека поддржувачите на Зелените генерално не мислат така.
Сепак, 54 отсто од граѓаните – без разлика на партиската припадност – сметаат дека Унијата е главниот виновник за доаѓањето на толку многу бегалци во Германија.
Гласањето со АфД не беше од корист за Унијата
Фридрих Мерц зазеде цврст став против миграцијата за време на кампањата, особено по нападите извршени од баратели на азил. Тоа беше дури и првпат ЦДУ и АфД да гласаат заедно во Бундестагот, што многумина го сметаа за кршење на политичкото табу. Целта беше да не се дозволи АфД да го преземе миграциското прашање.
Сепак, резултатите укажуваат на тоа дека овој потег не е од корист за Унијата.
Иако 64 отсто од Германците ја поддржуваат јасната критика на Мерц за илегалната миграција, а 46 отсто сметаат дека ЦДУ правилно ја коригирала политиката на Меркел, гласањето со АфД не доведе до зголемување на поддршката.
Пред и по спорното гласање, ЦДУ на анкетите се движеше меѓу 30 и 33 отсто, а конечниот резултат е дури под 30 отсто.
Тактиката на Мерц и помогна на Левица
Со својата тактика, Мерц засили две главни грижи на германските граѓани: заканата за демократијата и нестабилноста на владата. Масовните протести низ Германија против гласањето во Бундестагот јасно го покажуваат тоа.
Дополнително, ситуацијата во Бундестагот се искомплицира.
Претходно се чинеше можно да се формира стабилна двопартиска коалиција, но изненадувачки добрите перформанси на Левица сега бараат пошироки комбинации.
Ако Либерално-демократската партија (ФДП) или Алијансата Сара Вагенкнехт (БСВ) влезат во парламентот, Мерц ќе мора да формира коалиција со најмалку две други партии. Иронично, токму гласањето иницирано од Мерц придонесе за зајакнување на Левицата.
Проблеми во Унијата – конфликти со ЦСУ
За послабиот резултат придонесоа и внатрешните проблеми на Унијата.
Дел од проблемот доаѓа од Минхен: лидерот на ЦСУ Маркус Содер формално го поддржа Мерц, но многу Германци не му веруваат.
За време на кампањата, ЦСУ постојано создаваше пречки - Седер категорично ја отфрли можноста за коалиција со Зелените и веќе однапред бараше министерски места за својата партија. Ваквите изјави дополнително ги комплицираат коалициските преговори.
Нормализација на АфД
Една од главните причини за успехот на АфД е тоа што се поголем број Германци ја гледаат партијата како „нормална партија“.
Дури 84 отсто од нивните гласачи сметаат дека АфД е во „политичкиот центар“. Во исто време, фактот што дел од АфД е под надзор на Канцеларијата за заштита на Уставот како десничарски екстремисти не влијаеше на перцепцијата на партијата.
На AфД особено и помогна нејзината лидерка Алис Вајдел, која се претстави како „граѓанско лице“ на партијата, и покрај контроверзните изјави, како онаа во која таа го нарече Адолф Хитлер комунист.
СПД – огромна загуба
СПД доживеа дебакл. Нејзиниот рејтинг за компетентност е преполовен: во надворешната политика падна од 31 на 16 отсто, во економијата од 25 на 12 отсто. Дури и во нејзината традиционално најсилна област - социјалната правда - таа опаѓа.
Многумина во СПД се прашуваа дали е добра идеја да се номинира Олаф Шолц, кој се поистоветува со непопуларната влада. Наместо тоа, некои го предложија Борис Писториус, кој денес е најпопуларниот политичар во земјата.
Во анкетите, Писториус има 47 отсто поддршка, речиси двојно поголема од онаа на Шолц и значително повисока од Мерц, кој најверојатно ќе биде нов канцелар.
ФДП – уништен кредибилитетот
ФДП практично исчезна од Бундестагот. Клучниот проблем не е само учеството во непопуларната коалиција „Семафор“, туку и начинот на кој таа ја води политиката. Дури 58 отсто од Германците сметаат дека ФДП не е сигурен коалициски партнер.
ФДП некогаш беше привлечна за младите гласачи, но го загуби имиџот на партија која носи промени.
Зелените - стабилни и покрај критиките
Зелените се единствената партија „Семафор“ која не е драстично казнета. Нивната основна гласачка база остана лојална, пред се поради нивната главна тема – заштитата на климата. Иако изгубија одредена поддршка кај помладите гласачи, тие не поминаа толку лошо како СПД и ФДП.
Левица – изненадувачки камбек
Левицата, која изгледаше отпишана, профитираше од поместувањето на политичката сцена надесно и освои 8,5 отсто од гласовите.
Најголемиот дел од поддршката доаѓа од младите гласачи. Во возрасната група до 25 години, Левица е најсилната политичка сила.
БСВ – разочарување на гласачите
Сојузот на Сара Вагенкнехт, кој имаше добри резултати на покраинските избори, не ги оправда очекувањата. Гласачите очекуваа „повеќе нови идеи“, но беа разочарани од нејасната политика на партијата.
Заклучок
Овие избори покажаа дека Германците сакаат промени, но дека Унијата (ЦДУ) не успеа целосно да го искористи незадоволството на гласачите.
Најголеми победници се АфД и Левица, додека СПД и ФДП претрпеа сериозни загуби.
(Vecer.mk VIA)
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
